laaggeletterdheid en digibetisme
Moeite met lezen en schrijven?
Lezen, schrijven en omgaan met de computer is niet voor iedereen even makkelijk. In de regio lekstroom hebben meer daar 20.000 mensen daar grote moeite mee.
Als je niet goed kunt lezen en schrijven zijn veel dingen lastig. Belastingaangifte doen, bijvoorbeeld. Of huurtoeslag aanvragen. Ook een kaartje sturen, het rapport van je kind lezen of de bijsluiter van je medicijn lezen is vaak een onmogelijke opgave.
Digitale wereld
Dat de wereld steeds verder digitaliseert maakt het er niet makkelijker op. Bellen met de klantenservice is nu chatten geworden. Je rijbewijs ophalen bij de gemeente of reizen met een ov-chipkaart, het gaat digitaal. Voor een grote groep mensen is de toegang tot en het gebruik van de computer geen vanzelfsprekendheid en is de allereerste stap naar digitalisering vaak een grote.
Wat is laaggeletterdheid?
Laaggeletterden zijn mensen die grote moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen. Vaak hebben zij ook moeite met omgaan met een computer. Zij beheersen het minimale niveau om volwaardig in de Nederlandse maatschappij te kunnen functioneren niet. Dat niveau is door de overheid vastgesteld op eindniveau VMBO of niveau mbo-2/3 (niveau 2F binnen de Standaarden en eindtermen volwassenen educatie).
Mensen die laaggeletterd zijn hebben onder meer moeite met:
- formulieren invullen (zorgtoeslag, belasting, etc.);
- reizen met openbaar vervoer;
- voorlezen aan (klein)kinderen;
- pinnen en digitaal betalen;
- werken met de computer, solliciteren;
- begrijpen van informatie over gezondheid en zorg.
Hoeveel mensen zijn laaggeletterd?
2,5 miljoen Nederlanders zijn laaggeletterd. In de regio Lekstroom is gemiddeld 11,2% van de beroepsbevolking laaggeletterd.
Gevolgen van laaggeletterdheid
Schaamte, onbegrip en voor dagelijkse bezigheden afhankelijk zijn van anderen. Moeite hebben met lezen en schrijven heeft grote gevolgen. Wanneer je informatie niet goed begrijpt, is de kans groot dat je minder zelfredzaam, minder sociaal actief en minder gezond bent dan geletterde mensen. Je vindt bijvoorbeeld minder snel een baan en je hebt minder grip op je geldzaken en gezondheid.
Verschil laaggeletterdheid en analfabetisme
In tegenstelling tot laaggeletterden kunnen analfabeten (ongeletterden) helemaal niet lezen en schrijven.
Wie zijn laaggeletterd?
Laaggeletterdheid treft alle lagen van de bevolking, mannen en vrouwen, ouderen en jongeren, werkenden en niet-werkenden. Op het laagste niveau van geletterdheid (IALS niveau 1) functioneert:
- 42,3% van de mensen die de basisschool niet hebben voltooid
- 16,2% van de werklozen
- 9% van de beroepsbevolking
- 5% van de jongeren tussen de 16 en 24 jaar
- 21,5% van de mensen tussen 55 en 65 jaar
Bron: PIAAC, 2013.
Wat kost laaggeletterdheid de maatschappij?
Uit onderzoek van PricewaterhouseCoopers (PwC) blijkt dat laaggeletterden jaarlijks €572 miljoen aan inkomsten mislopen. In de huidige Nederlandse kenniseconomie raakt het onvermogen om goed te kunnen lezen, schrijven en/of rekenen direct aan de welvaart van mensen. Dit resulteert in minder inkomsten uit werk en hogere zorgkosten voor laaggeletterden.
Volgens de meest recente berekening bedragen de totale maatschappelijke kosten voor laaggeletterdheid €1,13 miljard per jaar.
Samen zorgen we ervoor dat iedereen mee kan doen.
Help je ook mee?